Hiện nay, trên những diện tích đất sản xuất lúa, hoa màu nghèo dinh dưỡng, thiếu nước cho năng suất thấp, nhiều nông dân xã Đại Đồng đã chuyển sang chuyên canh sả theo hướng hàng hóa với diện tích lớn và bước đầu đã cải thiện đời sống của người dân nơi đây.

Dọc các tuyến đường liên thôn, liên xã tại khu vực Đại Đồng, cây sả trở nên thân thuộc với người dân và cả khách đi đường, sả được trồng trước nhà, trong vườn, ngoài ngõ, được trồng trên những khu đất dọc bãi biền, gò đồi, nương rẫy với diện tích lớn. Những chân ruộng xấu năng suất lúa thấp do thiếu nước tưới cũng được bà con chuyển đổi sang trồng sả. Người dân cho biết, thu nhập từ cây lúa quá thấp, làm hoa màu thì giá cả bấp bênh, được mùa mất giá. Nhiều hộ nông dân nơi đây đã nghĩ ra cách trồng sả,  mỗi năm thu được 4 vụ, phải 2 năm mới phá bỏ gốc để trồng mới. Hơn nữa, chi phí, nhân công  chăm sóc, thu hoạch sả lại thấp hơn cây lúa, hoa màu nhiều lần”.

Được biết, thời điểm vào mùa sả thì có giá bình bình từ 2.500-3.000 đồng/kg, nhưng mùa cao điểm như Tết hay các tháng Giêng, Hai, mức tiêu thụ của loại cây này trên thị trường rất mạnh, giá lại cao từ 4.000 - 5.000 đồng/kg, có thời điểm lên tới 8.000 đồng/kg. Sả thu hoạch tại ruộng được bà con chặt bỏ thân, ngọn và rễ thật sạch, chỉ giữ lại phần củ, sau đó bó thành từng bó nhỏ rồi đóng bao đi nhập cho con buôn tại địa phương. Thị trường tiêu thụ mạnh nhất hiện nay là chợ đầu mối và nhiều nơi tại TP. Đà Nẵng.

So với nhiều loại cây khác, cây sả dễ trồng, kỹ thuật lại đơn giản, công chăm bón lại ít, chỉ cần làm cỏ, xới phân để cây thoáng sinh trưởng, phát triển nhanh, đẻ nhánh mạnh. Loại sả trắng được chọn trồng rộng rãi vì đặc tính sinh trưởng mạnh, hình thức đẹp, cho củ to. Trong khi nhiều loại cây khác phải cần tưới nước thường xuyên thì cây sả có thể sống nhờ nước trời, chỉ cần đảm bảo đất không bị ngập úng vì loại cây này dễ bị úng thủy… Thấy hiệu quả, nhiều bà con lân cận đã tận dụng đất vườn nhà để trồng, đất gò đồi, đất núi trước kia bỏ hoang cũng được tận dụng triệt để phát triển cây sả. ÔngTừ Văn Hiệu nông dân thôn Vĩnh Phước cũng trồng gần 5 sào sả trên chân ruộng kém hiệu quả. Ông Hiệu nhẩm tính, 5 sào lúa ở chân ruộng thường bị “treo” nước chỉ đem lại cho ông hơn 1 tấn lúa mỗi vụ, với giá thành 5.500 đồng/kg, thu nhập đem lại chỉ 5,5 triệu đồng chưa kể chi phí phân bón, nhân công, máy móc. Nhưng trên diện tích 5 sào chuyên canh loại cây này, ông có thể thu được sản lượng gần 5 tấn sả, với giá thấp nhất khoảng 2.500 đồng/kg thì ông đã có trong tay 10 triệu đồng.

Hiện thôn Vĩnh Phước có đến 4 điểm thu gom sả mọc lên, chủ yếu đi thị trường Đà Nẵng. Do diện tích trồng khá lớn nên việc thu mua được đại lý tính toán kỹ, có kế hoạch thu mua quay vòng từ nhóm hộ này tới nhóm hộ khác để đảm bảo nguồn thu ổn định cho bà con. Theo ông Từ Văn Bình - Trưởng thôn Vĩnh Phước cho biết: “Diện tích đất ruộng bị treo nước của thôn trải rộng khoảng 2ha được chuyển qua trồng sả khoảng 2 năm nay và đem lại hiệu quả kinh tế cho bà con. Hiện thôn có khoảng 200 hộ tham gia trồng sả”. Không chỉ được trồng nhiều ở thôn Vĩnh Phước, cây sả còn phát sinh mạnh tại các thôn Hà Thanh, Hà Nha (Đại Đồng) và các vùng lân cận, là cây trồng đem lại nguồn kinh tế chủ yếu của người dân những vùng này.

 Bích Liễu