Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 là cuộc tổng điều tra có quy mô lớn nhất được Tổng cục Thống kê thực hiện theo qui trình 10 năm một lần trên phạm vi toàn quốc, theo Quyết định số 772/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 26/6/2018 về tổ chức Tổng điều tra Dân số và nhà ở năm 2019. Đây là cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở lần thứ 8 do Tổng cục Thống kê tiến hành.

Lễ ra quân Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 tại xã Đại Cường

        Những thông tin về dân số và nhà ở thu thập được từ tổng điều tra này có ý nghĩa quan trọng, vừa phục vụ đánh giá kết quả thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2011-2020, vừa là căn cứ để xây dựng chiến lược và các kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2021-2030. Đây cũng là căn cứ để đánh giá việc thực hiện Nghị quyết của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới và giám sát các mục tiêu phát triển bền vững mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết. Bên cạnh đó, khối lượng thông tin thu thập từ cuộc tổng điều tra này sẽ được sử dụng để xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp quốc gia về dân số, phục vụ cho các mục đích khác của công tác thống kê để hướng tới năm 2029 và về sau sẽ không tiến hành tổng điều tra dân số.

        Tổng điều tra năm 2019 thu thập thông tin trên 2 nhóm phiếu là điều tra toàn bộ và điều tra mẫu. Nhóm phiếu điều tra toàn bộ gồm 22 câu hỏi gồm điều tra các thông tin về dân số cơ bản và thông tin về nhà ở của hộ.

Băng rôn cổ động trực quan về Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 trên tuyến đường Hùng Vương - Ái Nghĩa

        Nhóm phiếu điều tra chọn mẫu phức tạp hơn và mẫu được tiến hành trên 15% dân số cả nước, với 65 câu hỏi, ngoài các câu có trong phiếu điều tra toàn bộ, còn có thêm các nhóm thông tin khá nhạy cảm liên quan đến dân số; lịch sử sinh của nữ vị thành niên từ 10-14 tuổi và phụ nữ từ 15-49 tuổi; thông tin về người chết; thông tin về nhà ở…

        Tổng điều tra năm 2019 sử dụng phương pháp thu thập thông tin trực tiếp và điều tra viên đến từng hộ để hỏi người cung cấp thông tin và ghi đầy đủ các câu trả lời vào phiếu điều tra điện tử được thiết kế trên máy tính bảng hoặc điện thoại thông minh – phiếu điện tử. Trong một số trường hợp, điều tra viên có thể sử dụng phiếu giấy để điền thông tin. Hộ tự cung cấp thông tin trên trang thông tin điện tử của tổng điều tra.

       Đối tượng của cuộc điều tra bao gồm tất cả người Việt Nam thường xuyên cư trú trên lãnh thổ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam tính đến thời điểm điều tra; người Việt Nam được cơ quan có thẩm quyền cho phép xuất cảnh ra nước ngoài trong thời hạn quy định; các trường hợp chết của hộ dân cư đã xảy ra từ ngày mùng 1 Tết Âm lịch Mậu Tuất, tức ngày 16/2/2018 theo dương lịch đến hết ngày 31/3/2019; nhà ở của hộ dân cư.

        Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 là cuộc tổng điều tra đầu tiên ứng dụng công nghệ thông tin vào tất cả các công đoạn tiến hành tổng điều tra.

        Để bắt đầu tiến hành tổng điều tra, Ban chỉ đạo Trung ương Tổng điều tra đã được thành lập gồm 15 thành viên do Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ làm Trưởng Ban. Ban chỉ đạo các cấp cũng được nhanh chóng thành lập gồm 63/63 ban chỉ đạo cấp tỉnh, 712/713 ban chỉ đạo cấp huyện và 11.165/11.166 ban chỉ đạo cấp xã.

        Tổng điều tra dân số và nhà ở lần này đã nhận được sự phối hợp rất chặt chẽ của các Bộ, ngành có liên quan. Theo phương án, có 3 Bộ triển khai điều tra theo kế hoạch riêng là Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng và Bộ Công an. Công tác phối hợp, kết hợp giữa Tổng cục Thống kê và các Bộ trong công tác rà soát bảng kê, tập huấn, công tác hậu cần… rất nhịp nhàng. Tổ Thường trực giúp việc cho Ban chỉ đạo Trung ương luôn sẵn sàng phối hợp hướng dẫn nghiệp vụ cho Ban chỉ đạo các Bộ. Đến nay, việc chuẩn bị cho tổng điều tra tại các Bộ này đều triển khai theo đúng phương án đã được phê duyệt và cũng đã hoàn tất.

        Các công tác liên quan đến tổng điều tra như: hoàn thiện thiết kế tổng điều tra, tập huấn, dự trù, phân bổ kinh phí, tuyên truyền, hậu cần… đã được tích cực triển khai. Tất cả các khâu chuẩn bị đã sẵn sàng để sáng ngày 01/4/2019 cả nước ra quân tiến hành tổng điều tra. Thời gian thu thập thông tin tại địa bàn trong 25 ngày, bắt đầu từ 7 giờ sáng ngày 01/4/2019 và kết thúc chậm nhất vào ngày 25/4/2019.

        Theo kế hoạch, kết quả sơ bộ của tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 sẽ được công bố vào tháng 7/2019; kết quả điều tra mẫu vào quý IV/2019; kết quả điều tra toàn bộ vào quý II/2020; các báo cáo phân tích chuyên đề vào quý 4/2020.

        Cùng với cả nước, sáng ngày 01/4/2019, 18 xã, thị trấn trên địa bàn huyện ta đồng loạt tổ chức lễ ra quân Tổng Điều tra dân số và nhà ở năm 2019. Được biết, đến cuối tháng 3, toàn huyện đã hoàn thành công tác lập danh mục các thôn, khu phố trên toàn địa bàn với tổng số hộ được điều tra là  41.570 hộ. Có 168 Điều tra viên đã được tập huấn thành thạo về phương pháp điều tra bằng công nghệ thông tin. Mỗi Điều tra viên phụ trách 2 địa bàn, mỗi địa bàn khoảng 136 hộ. Huyện Đại Lộc được Tổng cục Thống kê chọn 125 địa bàn, mỗi địa bàn khoảng 30 hộ để điều tra mẫu. Các ngành, các địa phương trong huyện tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ ý nghĩa, mục đích công tác Điều tra lần này và hưởng ứng, hợp tác điều tra một cách có hiệu quả. Tin tưởng rằng, cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở 2019 sẽ thành công tốt đẹp.

                                                                          Thực hiện: Văn Tuấn