Trong đợt kiểm tra về an toàn PCCC-CNCH tại Đại Lộc mới đây,  Thiếu tá Nguyễn Xuân Linh - Phó phòng Công an PCCC-CNCH tỉnh cho hay, qua kiểm tra 4 chợ: Phú Thuận (Đại Thắng), Ái Nghĩa (thị trấn Ái Nghĩa), Giao Thủy (Đại An) và chợ Đại Hiệp, nhìn chung, các chợ trên tọa lạc tại những vị trí trọng điểm, kết nối giao thương, có số lượng hộ kinh doanh, tư thương tập trung đông đúc. Song, hầu hết các chợ đều chưa đáp ứng các quy định về điều kiện kinh doanh, về an toàn PCCC theo Thông tư 11/2014/TT-BCA của Bộ Công an quy định chi tiết về thi hành một số điều của Nghị định 35/2003/NĐ-CP và Nghị định số 46/2012/NĐ-CP về một số điều của Luật PCCC. Nhiều chợ chưa lập hồ sơ quản lý hoạt động PCCC hoặc có chợ đã lập song chưa đáp ứng yêu cầu. Trang thiết bị, dụng cụ phục vụ PCCC và phương án PCCC tại nhiều chợ chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra. Có chợ chưa thành lập tổ PCCC hoặc đã thành lập, song các thành viên trong tổ vẫn chưa được tập huấn nghiệp vụ, chưa được cấp chứng chỉ huấn luyện…

Là chợ đầu mối của vùng B Đại Lộc, chợ Phú Thuận có số tiểu thương kinh doanh, buôn bán lên tới hàng trăm hộ. Hiện tổ PCCC chợ đã được thành lập, hệ thống điện tại khu vực chợ chính và chợ phụ đã có sự tách bạch. Tuy nhiên, phương tiện PCCC và một số thiết bị đã quá cũ kỹ, không đảm bảo. Nhiều hạng mục đã xuống cấp và chợ đã trở nên quá tải khi số lượng hộ kinh doanh ngày càng đông. Nhiều hàng quán bày sít sát, thậm chí tràn lan ra cả khu vực hành lang chợ… “Cần dở bỏ những hàng quán bày bán ở khu vực hành lang, đảm bảo lối đi thông suốt rộng 2,4m để ngăn ngừa cháy lan và đảm bảo công tác ứng cứu khi có cháy xảy ra. Tình trạng thắp hương thờ cúng trong chợ vẫn còn tái diễn, điều này đe dọa đến an toàn PCCC, cần xử lý triệt để tình trạng này” .Một khó khăn lớn nữa là phương tiện và nguồn nước phục vụ PCCC tại chợ không đảm bảo vì cách xa chợ tới 40m. Nếu khi xảy ra cháy nổ, xe chữa cháy khó tiếp cận hiện trường, lại không có nguồn nước, hậu quả sẽ khó lường…

Chợ Đại Hiệp đã có 16 năm tuổi, do số lượng hộ kinh doanh buôn bán ngày càng tăng, chợ đã quá tải. UBND tỉnh đã phê duyệt cho phép xây dựng chợ mới trên cơ sở mở rộng khu vực chợ cũ, đáp ứng nhu cầu thương mại của xã điểm nông thôn mới. Tại thời điểm “giao thời”, công tác PCCC chưa được ban quản lý chợ và địa phương quan tâm đúng mức.

So với các chợ trên, công tác PCCC tại chợ Ái Nghĩa có phần chu đáo hơn, song theo nhận định của đoàn kiểm tra, cần phải cải tạo một số họng nước khu vực xung quanh chợ để phục vụ cho PCCC, hệ thống cầu dao tổng cần được di dời ra bên ngoài để tiện kiểm soát khi có sự cố. Lối giao thông giữa chợ chính và phụ cũng cần được giải tỏa đảm bảo 2,4m… Hiện, chợ Ái Nghĩa có quy mô 300-400 hộ kinh doanh với tổng giá trị hàng hóa hàng trăm tỷ đồng, đa phần là hàng dễ cháy hoặc có nguy cơ cháy nổ cao. Từ khi hoạt động tới nay, đã xảy ra 3-4 vụ cháy, 2-3 lần chập điện tại các quầy may đo, song các đám cháy nhỏ đã được kịp thời khắc phục, không để lại hậu quả nghiêm trọng.

Trao đổi với chúng tôi ông Hứa Văn Hùng, PCT UBND thị trấn Aí Nghĩa cho hay” hiện tại,  công tác PCCC được địa phương rất quan tâm và chú trọng. Song, cái khó nhất hiện nay là khâu quy hoạch lại hệ thống điện tại chợ vì, mùa mưa rất dễ rò rỉ và gây chập điện. Địa phương đã hai lần làm tờ trình gửi ngành điện đề nghị xây mới lại hệ thống điện nhưng ngành điện vẫn chưa có phản hồi”

Qua phân tích của Phòng Công an PCCC-CNCH tỉnh, một trong những nguyên nhân gây ra cháy tại các chợ trong và ngoài tỉnh thì yếu tố cháy do chập điện chiếm gần 10% tổng số các vụ cháy. Vì vậy, nếu các chợ tại Đại Lộc nói riêng, Quảng Nam nói chung đều làm tốt công tác đảm bảo an toàn về hệ thống điện thì sẽ giảm đáng kể gần 10% mối nguy hại này. Các chợ cần dẹp bỏ lưới điện rối rắm, đấu nối lưới thông suốt để dễ quản lý, kiểm soát. Vì vậy, một số vụ cháy, yếu tố gây trở ngại lớn cho khâu chữa cháy, khắc phục sự cố tại các chợ chính là tình trạng tập kết hàng hóa lấn chiếm hành lang chợ khiến lực lượng PCCC khó áp sát hiện trường để tham gia cứu hỏa. Theo đoàn kiểm tra, kinh nghiệm PCCC là khi bắt đầu xảy ra cháy, ban đầu ngọn lửa chỉ lan rộng từ 2-3 m/phút, nhưng sau 30 phút, tốc độ sẽ là 5-7m/phút và độ lan rộng bùng phát, lúc này rất khó khống chế đám cháy. Vì vậy, cần dập tắt ngọn lửa trong vòng 30 phút đầu trở lại sẽ càng sớm càng tốt. Một trở ngại nữa khi khảo sát tại các vụ cháy chợ trên địa bàn cả nước, các đám cháy thường khởi phát vào ban đêm, đây là thời điểm rất ít người chú ý, tới khi phát hiện thì đã quá muộn. Vậy nên duy trì lực lượng trực bảo vệ chợ ban đêm là hết sức quan trọng.

Theo ông Đặng Hùng Trận - Phó chủ tịch UBND huyện Đại Lộc nhìn nhận: Vấn đề thiếu trang thiết bị, dụng cụ PCCC hay trang thiết bị đã lạc hậu, không phát huy hiệu quả; việc thiếu kiện toàn về hệ thống điện kinh doanh và điện chiếu sáng là nguyên nhân gây cháy chập… là thực tế tồn tại ở nhiều chợ. Đề nghị các địa phương, các BQL chợ cần quyết liệt vào cuộc khắc phục. Thời gian tới, huyện sẽ tăng cường chỉ đạo Phòng Kinh tế - hạ tầng phối hợp với Công an tỉnh mở khóa huấn luyện về PCCC nhằm nâng cao năng lực cho các thành viên thuộc các đội PCCC của các chợ trên địa bàn. “Phương châm phòng là trên hết, bởi nếu để xảy ra hậu quả sẽ tốn nhiều tiền của của nhân dân và nhà nước. Riêng, đối với những chợ xây dựng đã lâu, cơ sở vật chất không đảm bảo, huyện sẽ đưa vào danh mục sửa chữa, duy tu hoặc xây mới”

Được biết, theo quy định của Thông tư 11thì  tất cả các chợ đều phải đáp ứng yêu cầu về PCCC với nhiều nội dung: phải có hồ sơ PCCC trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, trang thiết bị PCCC, đảm bảo hành lang PCCC, trang bị đèn chiếu sáng sự cố, có bể/trụ nước đảm bảo ít nhất là 54 khối, tổ PCCC thuộc ban quản lý chợ phải trải qua các khóa tập huấn và được cấp chứng nhận đã hoàn thành khóa tập huấn về PCCC… Riêng đối với khu thương mại - dịch vụ Đại Hiệp đang trong giai đoạn hoàn thiện, trước khi đưa tiểu thương vào buôn bán, kinh doanh, đề nghị ban quản lý chợ kiện toàn, lập hồ sơ PCCC, trang bị đầy đủ trang thiết bị PCCC đảm bảo theo quy định. “Trên thực tế, rất nhiều chợ (kể cả những chợ lớn), khi đầu tư xây mới lại bỏ quên khâu PCCC và hệ thống PCCC. Nếu không làm tốt ngay từ đầu, khi đã bố trí tiểu thương vào, sẽ rất khó khăn trong khắc phục bởi việc đã rồi.

                                                                                                                BL